مصاحبه ایلان ماسک با وب سایت Recode درباره آینده تسلا، اسپیس ایکس و پروژه های خیره کننده بعدی (بخش پنجم)
ایلان ماسک به عنوان مدیرعامل کمپانی هایی از جمله تسلا و اسپیس ایکس در حال حاضر یکی از شناخته شده ترین شخصیت های جهان است. نوآوری های کمپانی های زیر نظر او در کنار اهداف بلندپروازانه و تلاش های پی در پی برای به ثمر رساندن آنها از ماسک شخصیتی خاص ساخته و شرکت های او را به مقصد بسیاری از متخصصین رده بالای جهان در حوزه های مرتبط تبدیل کرده است. کارا سوییشر از وب سایت Recode مصاحبه مفصلی را با ماسک ترتیب داده و در آن به بخش های مختلف صنعتی، اقتصادی و تکنولوژیک کمپانی های زیر نظر ایلان ماسک و برنامه های وی برای آینده پرداخته است. این مصاحبه در چند بخش در وب سایت سخت افزار منتشر خواهد شد.
اگر صادقانه صحبت کنیم چندین ماه تلاش کردم تا بتوانم مصاحبه ای با ایلان ماسک، مدیرعامل تسلا و اسپیس ایکس ترتیب دهم. در نهایت موفق شدم در شب هالووین مصاحبه ای مفصل با یکی از شناخته شده ترین و البته بحث برانگیزترین چهره های دنیای تکنولوژی داشته باشم. این مصاحبه در پالوآلتو و در مقر کمپانی تسلا صورت گرفت و در طول هشتاد دقیقه آن به روند عملکرد شرکت های تحت نظر وی، داستان 120 ساعت کار در هفته، چهره ای که در مطبوعات از خود ایجاد کرده، نیروی فضایی دونالد ترامپ و سرمایه گذاری عربستان سعودی پرداختیم.
سوییشر: اجازه بدید برگردیم به ابتدای امسال. شما مصاحبه های خیلی جالبی داشتید و البته اشتباهاتی هم در توییتر داشتید.
ماسک: توییتر چیه؟
توییتر چیه؟ خب پس اجازه بدید از توییتر شروع کنیم. خیلی ها از جمله خودم به توییتر اعتیاد داریم. شما چطور؟
خب، من چیزای جالب تو توییترم مینویسم و معمولا فیلتری هم برای حرفهام در نظر نمیگیرم.
چرا؟
به نظر تفریح جالبیه. با خودم میگم "هی شاید این برای بقیه هم جالب باشه". بعضی وقتها هم همینطوری میشه.
فقط شبها از توییتر استفاده می کنید؟ اون موقع شرایط چیه؟ میرید خونه و به توییتر سر میزنید؟
آره بیشتر وقتها خونه به توییتر سر میزنم. البته من خیلی کمتر از چیزی که مردم فکر میکنن از توییتر استفاده می کنم. مثلا شاید 10 تا 15 دقیقه.
بله مردم متوجه کار شما میشن.
درسته. جالبه که چه چیزایی برای مردم اهمیت داره. مثلا وقتی میگم "من از انیمیشن های ژاپنی خوشم میاد" برای خودم چیز عجیبی نیست ولی حتی مدل نوشتم این توییت هم برای مردم جالبه. فکر کنم این توییت پر طرفدارترینشون بود.
کدوم توییت ها رو دوست نداشتن؟ کسی بهتون اجبار میکنه بعضی چیزها رو ننویسید؟ شده بعضی وقتها مجبور بشید رفتارتون در توییتر رو تغییر بدید؟
نه اینطور نیست. معمولا فقط چیزهایی که ممکنه در بازار بورس تغییر ایجاد کنه اون هم در ساعات کاری رو در نظر می گیریم. همین.
به نظر شما توییتر ابزاری برای برقراری ارتباطه؟
من از توییتر چیزهای زیادی یاد میگیرم. متوجه میشم دور و برم چه چیزهایی میگذره. اینجا متوجه میشید جامعه درباره چی حرف میزنه. جالبه. فکر کنم بعضی وقتا دوست دارم نظراتم رو در توییتر منتشر کنم و البته این هم عجیبه چون معمولا چنین آدمی نیستم.
بعضی وقتا این رفتار شما جالبه و بعضی وقتا نه.
بعضی از مردم با مدل مو خودشون رو نشون میدن و منم از توییتر استفاده میکنم.
شما با بعضی از رسانه ها از طریق توییتر درگیر شدید و بعد طرفدارانتون از شما حمایت کردن. تا به حال به این قضیه که طرفدارا چه کارایی میکنن دقت کردید؟
باید اعتراف کنم اخیرا احترامی که برای رسانه ها قائل بودم خیلی کمتر شده.
چطور؟
چیزهای غیرواقعی و غیر صادقانه ای که مینویسن در حد باورنکردنی زیاده. مثلا صفحه قضیه صفحه اول وال استریت ژورنال که نوشته بود تسلا گرفتار شده و FBI قراره تعطیلش کنه. این داستان کاملا غلط و تخیلی بود. منتشر کردن چنین حرفهای بیخودی اون هم تو صفحه اول یه روزنامه بزرگ واقعا کار بی معنی و اشتباهیه. بعضی وقتا فکر میکنم اینها چطور روزنامه نگرا شدن؟ افتضاحن. افراد مزخرفین.
من متوجه این نکته هستم ولی به نظر شما نباید شرایط کشور و موقعیتی که رسانه ها باهاش درگیر هستند (حمله های دونالد ترامپ به روزنامه نگاران و شبکه های تلویزیونی) رو در نظر گرفت؟ شاید وقتی کسی به محبوبیت شما این کار رو انجام بده نشه مردم رو کنترل کرد.
راه حل این مشکل صادق بودن رسانه هاست. اونها باید متوجه چیزهایی که مینویسن باشن که در حال حاضر همچین کاری نمیکنن.
باشه، ولی سوالم اینه که شما از موقعیتی که ایجاد می کنید آگاه هستید؟
بله متوجه این نکته هستم
پس شما با ترامپ که رسانه ها رو "دشمن مردم" میدونه موافقید؟
خیر این طور نیست
پس فقط با اخبار نادرست مشکل دارید.
بله. روزنامه نگاران خوبی هم هستن و متاسفانه روزنامه نگار بد هم داریم. چرخه بازخورد برای خوب ها در برابر بدها معکوس شده و به خاطر همین هر چقدر یه مقاله بی مفهوم تر باشه بیشتر دیده میشه. خیلیها روزنامه نگار نیستن، فقط مدیر تبلیغاتن.
آدم انتقادپذیری هستید؟
بله. مسائلی وجود داره مثل فیزیک که خیلی تخصصیه. اگه اشتباهی انجام بدی ممکنه یه موشک منفجر بشه. ماشین ها هم همینطور. اگه اشتباه کنی ماشین کار نمیکنه. اینجا باید به حرف مهندسها و متخصصا گوش داد. من به شنیدن حقیقت خیلی بیشتر از روزنامه نگارا علاقه دارم.
خب، اجازه بدید درباره سال 2018 صحبت کنیم. امسال شرایط چطور بوده؟
امسال سال بسیار سختی بود. ما باید به برنامه تولید تسلا مدل 3 میرسیدیم که کار خیلی سختی بود. سرپا نگه داشتن یه کمپانی خودروسازی واقعا کار سختیه. مردم نمیدونن مهندسها و متخصصهای تسلا چه دردسرهایی دارن. کار کردن همزمان در اسپیس ایکس و تسلا هم فوق العاده سخته. ما یه شرکت خودروسازی در بازاری کاملا رقابتی داریم. شرکت هایی مثل مرسدس، آئودی، لکسوس و ب ام و هستند که سالهاست ماشین تولید میکنن و ماشین های خوبی هم میسازن. از طرفی سابقه اتومبیل سازی آمریکا هم چندان درخشان نیست. تنها شرکتهایی که تا به حال ورشکسته نشدن تسلا و فورد هستن.
فقط امسال فشار کاری زیاد بوده یا همیشه اینطوریه؟
کلیت اداره کردن یه کمپانی خودروسازی کار فوق العاده سختیه. خیلیها تلاش کردن یه شرکت اینطوری داشته باشن و شکست خوردن. حتی شرکت هایی که مشتریهای زیادی هم داشتن و صدها فروشنده و هزاران مرکز خدماتی راه اندازی کردن. مثلا کرایسلر و جنرال موتورز اینطوری بودن ولی باز هم ورشکسته شدن. فورد و تسلا تو شرایط خیلی سختی سرپا موندن و شاید حتی فورد نتونه به دوره مالی بعدی برسه. در نتیجه به عنوان یه استارتاپ و یه کمپانی خودروساز موفق بودن کار سختیه. اینکه تسلا هنوز روی پاهاش وایساده واقعا شگفت انگیزه.
چی باعث این موفقیت شده؟
تلاش بی وقفه. صد ساعت در هفته توسط همه کارکنان تسلا. بدون کمک اونها چنین کاری غیر ممکن بود.
چرا این شرایط سخت رو ادامه میدید؟ چی باعث میشه این روند متوقف نشه؟
اگه این کار رو نکنیم تسلا از بین میره و نمیخوام چنین اتفاقی بیفته. تسلا برای آینده حمل و نقل پایدار و تولید انرژی جهان خیلی مهمه. هدف اصلی تسلا سریعتر کردن پیشرفت تکنولوژی های حمل و نقل و تولید انرژیه. حتی موفقیت تسلا خیلی از شرکت های خودروسازی دیگه رو هم تشویق میکنه وارد بازار ماشین های الکتریکی بشن. چیزیه که خودشون گفتن. این کار برای آینده جهان اهمیت زیادی داره. حزب های سیاسی درگیر، فرقه ها، دین ها و همه چیزهای دیگه راه خودشون رو میرن ولی اگه مشکل طبیعت رو حل نکنیم گرفتار خواهیم شد.
و به نظر شما کلید موفقیت تو این مسیر حمل و نقل پایداره.
بله. فکرش رو بکنید همه آدمهایی که دم از عدالت زیستی در کره زمین و محیط زیست میزنن با ماشین های بنزینی اینطرف و اونطرف میرن.
یعنی شما این کارها رو برای آینده جهان انجام میدید. شما که یه شخصیت کارتونی نیستید.
نه، به نظرم الکتریکی کردن حمل و نقل یه بخشه و البته فعالیت های دیگه تسلا مثل باتری های ثابت و خورشیدی برای تولید انرژی با یه استاندارد پایدار هم هستن. باید انرژی رو در طول روز تولید کنیم و برای شب ها ذخیرش کرده باشیم. بدون وجود تسلا هم چنین اتفاقاتی میفته. در نهایت باید به سمت انرژی های پایدار حرکت کرد. اما اونطوری زمان خیلی بیشتری طول میکشه. تاریخ درباره این قضیه قضاوت خواهد کرد، ولی نه الان، شاید 10 یا 20 سال بعد. ما در 5 تا 10 سال آینده روند رو به رشد رو ادامه میدیم و تا 20 سال بعد به سمت تکامل حرکت می کنیم. این کار تغییرات زیادی در جهان ایجاد میکنه.
این کار چه هزینه ای برای شما داشته؟ برای شما و کارکنان تسلا.
باید بگم امسال سخت ترین سال تمام زندگیم بوده و یک سال به اندازه 5 سال طول کشیده. احتمالا بیشترین دلیل مشکلات امسال رسیدن به تولید خودروی مدل 3 بود. ما باید اشتباهاتی که در سیستم تولید مدل 3 کرده بودیم رو اصلاح میکردیم و متاسفانه مشکلات خیلی زیاد بودن. همه کمک کردن.
——————————————————————————-
اجازه بدید به صورت اختصاصی درباره تسلا و شرایط اخیرش که ظاهرا مردم رو شگفت زده کرده صحبت کنیم. حتی خیلی از رقبای شما و وال استریت هم سورپرایز شدن. اما وقتی به انجام دادن چنین پروژه پیچیده ای فکر می کنید چیزی به نظرتون میرسه که شاید بهتر بود انجامش نمیدادید؟ مثلا بعضی از توییت ها و نظرات شخصی.
آره قطعا اشتباهات شخصی هم بوده. یه بار برادرم بهم گفت "ببین اگه یه اشتباهی انجام میدی حداقل میتونی با حرفات بدترش نکنی؟" اینطوری هم بوده.
پس چرا بعضی وقتا این داستان تکرار میشه
عمدی نیست. بعضی وقتها فشار کار اینقدر زیاد میشه و حتی وقت خوابیدن ندارید چنین اشتباهاتی مرتکب میشید.
همین؟ بعد از توییت ها و رفع خستگی آرامش پیدا می کنید؟
آره همه چی تموم میشه. من هم دوباره اشتباهی مرتکب نمیشم.
ولی شما بیشتر وقتها چندان زیر فشار به نظر نمیاید. از نظر ظاهری آرام هستید.
شاید اینطور هم باشه. الان برنامه ها طبق زمان بندی پیش میرن ولی برنامه کاری دیوانه وار نیست. یه زمانی بود بعضی هفته ها که هر هفت روز کار میکردم و فقط چند ساعت میخوابیدم. همون موقع ها بود که هفته ای 120 ساعت کار میکردم. تو همچین شرایطی نمیتونید تمرکز خوبی داشته باشید. ولی الان به 80 تا 90 ساعت رسیده که میشه مدیریتش کرد.
بحث های یه مقدار تخصصی تر. سه ماهه اخیر شما در تسلا از نظر عملکرد فوق العاده بوده. به نظر شما آینده مدل 3 و خودروهای دیگه چطوره؟
به نظرم عملکرد ما در تسلا خیلی خوبه و دیگه با مرگ رو در رو نیستیم. تا حدودای سپتامبر شرایط طوری بود که فکر میکردیم یا باید مشکلات رو حل کنیم یا نابود میشیم. به نظرم دیگه تو همچین شرایطی گیر نخواهیم کرد. البته باید سخت کار کنیم. برای ما تولید 5000 ماشین مدل 3 در هفته چیز عجیبی نیست. ولی ما میخوایم این عدد رو به 6000 یا 7000 خودرو در هفته برسونیم. شاید بتونیم همین حالا هم تولید رو تا 6500 زیاد کنیم ولی این کار فشار تیم ما رو چندین برابر زیاد میکنه.
یه مقدار درباره قابلیت های جدید رانندگی برامون بگید.
به نظرم ویژگی Drive on Navigation یکی از بزرگترین گام ها برای رسیدن به بالاترین سطح رانندگی بدون نیاز به رانندست. شما میتونید یه آدرس رو وارد کنید و مسیر کمربندی یا داخلی رو انتخاب کنید و بعد ماشین کارها رو براتون انجام میده. وارد کمربندی ها میشه و لاین عوض میکنه. خیلی جالبه. حتی میتونه از ماشین هایی که سرعت کمتری دارن سبقت بگیره. در واقع باید گفت این قابلیت به نوعی ترکیب ناوبری با حالت Autopilot میشه. به خاطر همین بهش میگیم Drive on Nav.
چه چالش هایی درباره این تکنولوژی وجود داره؟
اصلی ترین چالش بهبود شبکه عصبی برای تشخیص دادن اشیا مختلف از طریق دوربین های ماشینه. سه تا دوربین در جلو، دو تا در کناره ها و یکی در عقب. بزرگترین چالش پوشش دادن زاویه های مختلفه. یه مشکل دیگه عجیب و غریب بودن جاده هاست. هر اتفاقی ممکنه بیفته. مثلا ممکنه یه خط ترمز رو جاده باشه که شبیه خط لاینه و ماشین اشتباهش بگیره. بعضی وقتها خطهای سفید وسط جاده پاک شدن یا اشتباه کشیده شدن. روبرو شدن با این شرایط بزرگترین مشکل ما در قابلیت جدیده. مهندسای تسلا دارن روی مانورهای حرفه ای تر با ماشین در حالت خودکاره.
درباره قوانین چی. قوانین کمکی به شما نمیکنن؟ میگن دولت قراره قوانینی برای قرار دادن سنسور در جاده ها تصویب کنه.
حقیقتش اینه که زیاد رو این قضیه تمرکز نمیکنیم. فرض میکنیم اصلا قانون حمایتی وجود نداره. ماشین ها باید بهتر از انسان ها رانندگی کنن. چشم انسان ها هم مثل دوربین هستن. همه موجودات همچین دوربین هایی دارن. عقاب ها میتونن پارامترهایی مثل ضریب شکست رو هم از فاصله دور محاسبه کنن و زیر آب رو ببینن. به کمک چیزهایی مثل هوش مصنوعی و شبکه های عصبی میتونید ماشین ها رو به ابرماشین تبدیل کنید.
جالبه شما نیازی به کمک دولت نمیبینید. ولی اخیرا با تیم مرسدس صحبت میکردم و نظرات جالبی درباره سنسورهای جاده ای داشتن.
واقعا نا امید کنندست. در بهترین حالت پاک کردن صورت مساله به حساب میاد و تازه شهرهای زیادی هستن که باید همکاری کنن. همیشه میشه یه راه حل موقت برای شرایط خاص درست کرد که همه چی ساده حل بشه ولی وقتی بخواید بهترین راه حل برای همه شرایط رو پیدا کنید باید مسیر متفاوتی رو برید.
————————————————————-
بهتره حالا کمی درباره رقبا صحبت کنیم. یکی از شرکت هایی که به نظر می رسید رقیب شما باشه Farady Future بود که اخیرا اعلام شد یکی دیگه از سرمایه گذارهاش رو هم از دست داده. شرکت Lucid در حال کار کردنه و گوگل هم از قدیم برنامه بلندمدتی برای ماشین های خودران داره. از طرفی اوبر رو هم داریم که پروژه های جالبی رو دنبال میکنه.
من زیاد به رقبا فکر نمیکنم. تمرکزم رو اینه که چطور باید ماشینهای خودمون رو به بهترین حالت برسونیم؟ چطور مطمئن بشیم بهترین مهندسی و تولید رو در جهان داریم؟ یه جورایی شبیه مسابقه دو سرعته. اگه از همون اول شروع کنید به رقباتون نگاه کردن مطمئنا شرایط خوبی تو مسابقه ندارید.
به نظر شما نزدیک ترین رقیبی که دارید کدومه؟
از نظر رانندگی خودران، شاید گوگل. فکر نمی کنم از نظر رسیدن به یه راه حل نهایی و برنامه ریزی منسجم درباره ماشین های خودران هیچ شرکتی نزدیک به تسلا باشه.
راه حل نهایی؟
بله. حتما میشه یه کاری کرد ماشین های الکتریکی و هوشمند تو یه شهر یا منطقه خاص کار کنن اما داستان وقتی شروع میشه که بتونیم راه حل جامغی برای همه شهرهای دنیا با تابلوها و خط کشی های جاده ای و رفتارهای ترافیکی مختلف داشته باشیم. به نظر هیچ شرکتی در حال حاضر راه حل کاملی برای این قضیه نداره به جز تسلا که روی یه برنامه مشخص کار میکنه. نمیخوام زیاد مغرور باشم ولی فکر میکنم تسلا همین سال آینده هم بتونه وارد فاز پنجم هوش مصنوعی رانندگی خودکار بشه ولی هیچ شرکت دیگه ای نیست که برای این کار آزمایش های لازم رو انجام داده باشه.
آخرین سوال درباره تسلا محصولات جدید خط تولیدشه. کامیون، رودستر. چیز دیگه ای هم قراره به این خط تولید اضافه بشه؟
[خنده] صد در صد.
یه چیزی شبیه هاورکرافت تو برنامتون نیست که بتونه پرواز هم بکنه؟
نه این خیلی پیش پا افتادست. به نظرم خط تولید ما جالب ترین نمونه تو سطح خودش در جهانه. ما Model Y رو داریم که یه "شاسی بلند" با اندازه متوسطه. Semi رو داریم که یه کامیونه و برای حمل و نقل سنگین فوق العادست. رودستر نسل جدید رو داریم که سریع ترین ماشین اسپورت تاریخ از هر نظر خواهد بود. سریعترین شتاب، بیشترین حداکثر سرعت، بهترین فرمان دهی. برای همه مهمه که یه ماشین الکتریکی داشته باشیم که قوی تر از قوی ترین ماشین های بنزینی باشه. بعد از این پیک آپ رو داریم که خیلی دربارش هیجان زده ام.
چرا؟
چون قراره شبیه یه چیزی مثل فیلم های علمی تخیلی بشه. به نظرم فوق العادست. حتی اگه تعداد افرادی که علاقه داشته باشن یه پیک آپ الکتریکی بخرن خیلی کم هم باشن باز هم دوست دارم چنین محصولی رو تو خط تولیدمون داشته باشیم.
موتورسیکلت الکتریکی چطور؟
نه برنامه ای براش نداریم. من وقتی نوجوان بودم از موتورسیکلت های اسپورت استفاده می کردم ولی یه بار نزدیک بود تو 17 سالگی خودمو به کشتن بدم. آمار مرگ موتور سوارها 25 برابر بیشتر از راننده های ماشینه و به خاطر همین موتورسیکلتی تولید نخواهیم کرد.
ولی محصولات جدیدی هم تو برنامه تسلا داریم. مثلا کار توسعه کاشی های پنل خورشیدی تقریبا تموم شده. بعد سیستم های ذخیره سازی انرژی Power Wall هستن. الان Power Pack رو داریم که کارکرد صنعتی داره. و یه سری محصولات جدید هیجان انگیز هم برای آینده برنامه ریزی شدن.
ادامه دارد…
