آشنایی با پدافند نزدیک دریایی (هیولای کامپیوتری و مرگبار)
1 min read

آشنایی با پدافند نزدیک دریایی (هیولای کامپیوتری و مرگبار)

کشتی و ناوهای جنگی، شهرهای متحرک نظامی هستند که برای دفاع از خود به راهکارهایی مجهز هستند. تصویر کنید که یک کشتی با سرعت 20 کیلومتر در ساعت در حال حرکت باشد؛ تنها با موشک میان برد و نیمه سنگین نیز می توان از آسمان و زمین آن را هدف قرار داده و نابود کرد. در نتیجه کشی و ناوهای جنگی به سامانه های پدافندی مجهز شده اند تا از خود در برابر این تهدیدات محافظت نمایند. چندین "سامانه دفاع نزدیک دریایی" وجود دارد که یکی از آنها با نام "دروازه بان" یا Goalkeeper شناخته می شود.

سلاح Goalkeeper به واقع نام یک سامانه پدافند نزدیک تولید هلند است که امروزه بسیاری همان نام را برای دیگر مدل های مشابه استفاده می کنند. سامانه دفاع نزدیک دریایی یک سیستم تسلیحاتی دفاع نقطه‌ای کشتی‌های جنگی است که برای تشخیص و انهدام موشک‌ها و هواگردهای مهاجم در مسافت‌های کوتاه به کار می‌رود. این سیستم معمولاً آخرین خط دفاعی شناورهای نظامی محسوب شده و زمانی فعال می‌شود که تهدید مورد نظر از لایه‌های دفاعی بالاتر گذشته باشد.

سامانه‌های دفاع نزدیک دریایی به دو دسته اصلی سیستم‌های مبتنی بر توپ‌های مسلسل و سیستم‌های موشکی تقسیم می‌شوند. سیستم‌های مبتنی بر توپ‌های لیزری هم در مرحله تحقیق و توسعه هستند اما تاکنون در هیچ کشوری عملیاتی نشده‌اند. سامانه مورد نظر ما، یک پدافند نزدیک است که تقریبا تمامی کشتی های جنگی امروزی از آنها بهره می برند. این سامانه توسط 5 کشور با نام های روسیه، آمریکا، هلند، ایتالیا و سوئیس تولید شده است. سامانه پدافندی دفاع نزدیک دارای یک ماشین گان قدرتمند است که مسیر و محدوده حرکت موشک را تیرباران کرده و بدنه و یا سر جنگی آن را از بین می برد.

(سیستم هلندی گل‌کیپر (دروازه‌بان) بر روی ناو هواپیمابر الیوستریوس نیروی دریایی بریتانیا)

چه اهدافی هدف این پدافند قرار می گیرند؟ موشک های ضد کشتی ما فوق صوت نخستین دشمنانی هستند که سامانه دفاع نزدیک با آنها درگیر خواهد شد؛ به دلیل وجود اغتشاش در این ارتفاع، موشک های شلیک شده تا نزدیکی کشتی قابل ردگیری نبوده و زمانی رهگیری می شوند که دیگر دیر شده است! اگر لایه های بالاتر امکان از بین بردن موشک را پیدا نکنند، سامانه پدافندی دفاع نزدیک دست به کار شده و مسیر و حتی موشک را رهگیری و سپس تیرباران می کند. اما این پدافند تنها با موشک های ضد کشتی درگیر نشده و هلیکوپترهای جنگی، قایق های جنگی، پهپاد ها نظامی و حتی هواپیماهای نبرد دریایی نیز از تیررس آن در امان نخواهند بود.

سیستم‌های دفاع نزدیک مبتنی بر مسلسل شامل ترکیبی از رادارها، کامپیوترها و توپ‌های مسلسل چندلول کالیبر متوسط (بین ۲۰ تا ۴۰ م‌م) با آتش سریع می‌شوند که بر روی یک برجک با قابلیت چرخش سریع در تمامی جهات نصب شده‌اند. از آنجایی که اپراتورهای انسانی گاها سرعت عملی به مراتب کمتر از "کامپیوتر" را دارا هستند، پس امکان خطا وجود دارد. تصور کنید که یک موشک مافوق صوت و یا یک موشک خطرناک تمامی لایه های امنیتی کشتی و ناو را دور زده و حالا تنها در فاصله 4 تا 2 کیلومتری هدف خود قرار دارد؛ در این شرایط حتی 1 ثانیه درنگ هم می تواند به برخورد موشک به کشتی منجر شود. برای این منظور، فرماندهی بسیاری از سیستم‌های دفاع نزدیک مبتنی بر مسلسل بر عهده کامپیوترها قرار گرفته است.

پس از تائید، سلاح دفاع نزدیک به سرعت وارد عمل شده و طبق داده های راداری و ترکیبی از هوش مصنوعی، مسیر حرکت موشک را شناسایی می کند. سپس به صورت خودکار به سمت موشک گردش کرده و مسیر آن را گلوله باران می کند. آتش سنگین و گلوله های کالیبر بالای این سلاح امکان رد شدن موشک از مسیر مورد نظر را تقریبا غیر ممکن کرده و از این رو بعید است که موشکی پس از درگیری با این پدافند بتواند به هدف خود دسترسی پیدا کند. تقریبا تمامی سامانه های کنونی توسط کامپیوترها هدایت می شوند؛ اما در گذشته برخی از آنها به صورت دستی بوده اند.

در صورتی که فیلم سینمایی Battleship را مشاهده کرده باشید، در بخش هایی از آن شاهد استفاده از این سامانه هستید که البته این قسمت از فیلم بسیار هیجان انگیر بوده و تصمیم گرفتیم تا آن را برای عزیزانی که موفق به مشاهده فیلم نشده اند، قرار دهیم. این شما و این هم بخش هیجان انگیز استفاده از CIWS در فیلم کشتی جنگی:

کشورهایی که از این نوع پدافند بی بهره هستند، از تیربارهای خودکار کناری برای این منظور استفاده می کنند. بدین ترتیب که یک نیروی انسانی در پشت آنها قرار گرفته و با توجه به داده های چشمی و پیام های بیسیم که از بخش مخابرات کشتی ارسال می گردد، مسیر موشک را به صورت دستی هدف قرار می دهد که البته عملکرد آنها به نسبت مدل هایی که توسط کامپیوتر کنترل می شوند، چندان رضایت بخش نیست. همچنین برخی از نمونه ها با توجه به سامانه هوشمند کامپیوتری خود، حتی شدت و حرکت امواج و تاثیر آنها بر حرکت کشتی را نیز در نظر گرفته و حرکت لوله ها بر اساس آنها تنظیم می شود. سامانه پدافند دفاع نزدیک یکی از پیشرفته ترین ویزگی های یک کشتی جنگی و ناوها به شمار می رود که بدون کامپیوتر عملا استفاده مدرنی نخواهد داشت. در ویدئوی زیر، می توانید شیوه کار یکی از این سامانه ها با نام Phalanx را مشاهده نمائید که متعلق به کشور آمریکا است.