آموزش: انتخاب منبع تغذیه مناسب برای سیستم ها چگونه است؟

من به چه منبع تغذیه ای نیاز دارم؟ پاور من باید با چه توانی خریده شود؟ این سوالی است که از سالهای بسیار دور تا کنون در ذهن کاربران، اورکلاکرها، گیمرها، آماتور و حتی کاربران حرفه ای وجود داشته است. شاید با یک جستجوی اولیه در گوگل، پاسخ های متعددی را برای این منظور دریافت کنید که گاها درست، اشتباه و به هر حال با یکدیگر متفاوت هستند. آیا می دانید دلیل این تفاوت ها چیست؟

بسیاری از نویسندگان این حوزه Thermal Design Power به اختصار TDP را برای این منظور ملاک قرار داده اند؛ آیا قرار دادن توان حرارتی به عنوان میزان مصرفی یک سیستم کار درستی است؟ (در صورتی که با واژه TDP آشنایی ندارید، پیش از مطالعه ادامه مطلب، از شما تقاضا می کنیم که به مطالعه آن در هایپر لینک بپردازید.

واقعیت در آن است که آن دسته از افرادی که TDP را به عنوان معیار توان مصرفی سیستم خود قرار می دهند هم اشتباه نکرده اند؛ سازندگان سخت افزارهای اصلی از جمله GPU و CPU، توان حرارتی یا همان TDP را معیار مصرفی سخت افزار خود می دانند؛ اما در عمل تفاوت هایی وجود دارد؛ به عنوان مثال با کوچکترین اورکلاک، افزایش فرکانس در VRAM-RAM و CPU یا GPU، و دیگر قطعات، این توان حرارتی فورا شکسته شده و توان یا واتی که از PSU کشیده می شود، بالاتر از چیزی است که کمپانی سازنده اعلام کرده است.

از سوی دیگر با افزایش توان حرارتی به طبع شاهد بالا رفتن "دما" هستیم که این بدان معنی است که سیستم خنک کننده باید با توان بالاتری به کار بپردازد. افزایش دور RPM در فن ها، واتر پمپ و… باعث می شود تا سیستم بازهم توان مصرفی بیشتری را طلب کند. در این صورت تمام معادلات شما بهم می ریزد چرا که سازندگان پاور TDPهای اعلام شده را به عنوان ملاک واحد خود در نظر نمی گیرند و این افزایش پیک مصرف نیز در زمره موارد مهم آنها قرار ندارد!

در واقع این شما هستید که باید با محاسبه دقیق، منبع تغذیه ای مناسب را برای سیستم خود انتخاب نمایید. چند راه حل ساده برای انتخاب یک منبع تغذیه مناسب برای کامپیوتر شما وجود دارد؛ در ادامه به آنها خواهیم پرداخت. شاید باورش سخت باشد اما آیا می دانید که "کامپیوتر گیمینگ" هم در 70 درصد شرایط توانی بیش از مقادیر اعلام شده را مصرف می کند؟ حال تصور کنید که با ایستگاه کاری و یا اورکلاک چه بر سر توان مصرفی خواهد آمد. برای اینکه بدانید که سیستم شما به واقع چه مقدار توان مصرفی دارد، در اولین اقدام می توانید از یک دستگاه "وات متر" استفاده کنید.

دستگاه وات متر را دور کابل برق اصلی منبع تغذیه که پریز برق متصل است، نگه داشته و در وضعیت های مختلف سیستم را با یک منبع تغذیه با توانی بالا تست کنید. سپس با نظر به حداکثر توانی که ثبت کرده اید، می توانید منبع تغذیه مناسب کامپیوتر خود را خریداری کنید. اما کاربران بسیاری فاقد وات متر و یک منبع تغذیه تست هستند. برای این دسته از کاربران نیز 2 راه حل داریم. در صورتی که شما یک اورکلاکر نبوده و و یک سیستم کامپیوتری ساده را اسمبل می کنید، می توانید از برنامه های آنلاین "محاسبه توان سیستم" استفاده کنید.

یکی از بهترین برنامه هایی که برای این منظور در نظر گرفته شده و سالهاست که توسط کاربران ایرانی مورد استفاده قرار می گیرد، برنامه "شرکت گرین (Green)" است. این برنامه که تماما به زبان پارسی طراحی شده است، تمامی پارامترهای اولیه و ثانویه سیستم را به همراه نوع پلتفرم از شما پرسیده و سپس بهترین توان مصرفی را اعلام می کند. این بهترین برنامه ای است که کاربران آماتور و حرفه ای می توانند از آن استفاده نمایند. و اما اگر یک کاربر Extreme و یا اورکلاکر هستید، می توانید از یک برنامه دیگر نیز استفاده نمایید. برنامه محاسبه آنلاین Outervision نیز یک محاسبه گر حرفه ای و کارآمد برای شما عزیزان است. این برنامه دارای 2 گزینه پایه و حرفه ای است. شما عزیزان می توانید با وارد کردن توان حرارتی پایه، فرکانس ها و…بهترین توان مورد نیاز نهایی را مشاهده نمایید.

به صورت میانگین، ما 3 تعریف ساده از مصرف کامپیوترها داریم:

سیستم متوسط رو به پایین:

• جریان مورد نیاز 310 وات
• منبع تغذیه توصیه شده 360 وات
• میانگین مصرف 140 وات

سیستم میان رده:

• جریان مورد نیاز 388 وات
• منبع تغذیه توصیه شده تا 438 وات
• میانگین مصرف 262 وات

سیستم نیمه حرفه ای:

• جریان مورد نیاز 505
• منبع تغذیه توصیه شده 555 وات
• میانگین مصرف 345 وات

سیستم حرفه ای:

• جریان مورد نیاز 812 وات
• منبع تغذیه شده 862 وات
• میانگین مصرف 688 وات

منابع تغذیه دارای یک خروجی معین هستند؛ تلورانس خطا و عدم بازدهی 100 درصدی در تمامی PSU ها، مسئله ای مشترک است. در نتیجه در مقادیری که در بالا ذکر شده است، توان های خالص را در نظر گرفتیم. در صورتی که توان محاسبه شده شما هر مقدار بود، بهتر است که منابع تغذیه ای را خریداری کنید که بین 40 الی 60 وات بیشتر از وات بدست آمده شما هستند؛ این مسئله به دلیل تلورانس های خطا در محاسبه، افزایش آنی توان، کاهش بازدهی پاور در طولانی مدت و عدم بازدهی 100 درصدی است.

از سوی دیگر واقعا نیازی ندارید که یک پاور با توان بسیار بالاتر را خریداری کنید چرا که با این انتخاب تنها سرمایه خود را به باد داده و انتخاب یک منبع تغذیه (حتی با آینده نگری ارتقاء در آینده) بهتر است تا حداکثر 50 تا 100 وات توان بالاتر را انتخاب نمایید. البته داستان در مباحثی مانند اورکلاک متفاوت است؛ در صورتی که اقدام به اورکلاک نمایید، توان مصرفی سیستم شما به طور چشمگیری افزایش یافته و در این صورت نیازمند پاوری هستید که حاشیه میانگین توان آن بسیار بالاتر از مقدار اولیه کامپیوتر است. به عنوان مثال توان حرارتی و مصرفی یک CPU با توان 90~95 وات در صورتی که زیر اورکلاک حرفه ای قرار گیرد، می تواند به 150 تا 250 وات هم برسد. امیدواریم این مطلب در زمینه انتخاب یک منبع تغذیه مناسب مورد توجه شما عزیزان قرار گرفته باشد. در صورتی که هر گونه پرسشی در این زمینه دارید، می توانید با مطرح کردن آن در بخش نظرات، پاسخ را از سوی ما دریافت نمایید.