زمستان در مریخ – تصویر شگفت انگیزی از مارس اکسپرس

فضاپیمای مارس اکسپرس (Mars Express) به تازگی تصویر بسیاری زیبایی از دهانه بزرگی در مریخ که کاملاً یخ زده به زمین ارسال کرده است.

آژانس فضایی اروپا (ESA) ماموریت فضاپیمای مارس اکسپرس را از ژوئن سال 2003 آغاز کرد. این فضاپیما دسامبر همان سال به سیاره سرخ رسید و گردش خود در مدار آن را شروع کرد. از آن زمان تا امروز این کاوشگر با تجهیزات پیشرفته خود مانند دوربینی با رزولوشن بالا، رادار و طیف سنج، در حال بررسی سطح مریخ است. کشف آب در زیر یک توده یخی در سطح مریخ یکی از دستاوردهای بزرگ این فضاپیما بود که در اوایل سال با جمع‌آوری اطلاعات حاصل از مأموریت خود کشف کرد.

حالا این کاوشگر تصویری از یک دهانه بزرگ ثبت کرده است که بزرگی آن 82 کیلومتر است و در قسمت شمالی مریخ واقع شده است. اگر ممکن است اینگونه به نظر آید که این دهانه از برف پر شده است، اما در واقع این آب یخ‌زده است و دانشمندان تخمین زده‌اند که ضخامت این یخ در مرکز دهانه چیزی در حدود 1.77 کیلومتر است. آن معتقدند که این دهانه به دلیل پدیده‌ای که “cold trap” (تله سرما) نام دارد، در طول سال مملو از یخ باقی خواهد ماند. به دلیل وجود یخ در این دهانه، هوای سرد در محیط جریان دارد و هوا به سمت پایین فرو می‌رود و باعث یک لایه یخی دیگر شده و این یخ را پایدار نگه داشته و مانع از ذوب آن می‌شود.

عکس دهانه یخ زده، ترکیبی از 5 تصویر مختلف است که هر کدام از آنها توسط ابزاری در مارس اکسپرس ثبت شده است که High Resolution Stereo Camera یا HRSC نام دارد. اولین تصاویر از این دهانه در اوایل سال گرفته شده است و پس از هر بار عبور از آن، کاوشگر موفق شده تا تکه دیگری از عکس را ثبت کند. در نهایت 5 عکس با هم ترکیب شدند و توسط ESA به اشتراک گذاشته شدند. نام این دهانه Korolev است که برگرفته از نام سرگئی کورولف، طراح فضاپیمای روسی است که او را پدر فضانوردی شوروی می‌دانند. او در مأموریت‌های تاریخی بزرگی مانند Sputnik و اولین مأموریت سفر شوروی به ماه حضور داشته است.